Ria’s verhaal: een burn-out?
Terwijl ze praat, valt me op hoe snel en gejaagd ze spreekt. Haar adem stokt ergens halverwege haar borstgebied en lijkt haar buik niet te bereiken. Terwijl ik me open voor het verhaal achter haar woorden, voel ik hoe het me langzaam de adem beneemt. Het voelt benauwd.
Ria (43): ‘Bij mijn laatste opdracht ging het mis. Ik voelde me een speelbal van mijn opdrachtgever en dat maakte me heel onzeker. Er gebeurden verschillende nare dingen en uiteindelijk voelde ik me zo klem zitten dat ik letterlijk verstijfde.
Tenminste, dat is het gevoel dat ik er nu bij heb, als ik zo terugkijk. Want eigenlijk weet ik nog steeds niet precies wat er nou gebeurde, behalve dat het er vier maanden geleden mee eindigde dat ik thuis kwam te zitten met een burn-out en vage ontstekingsklachten in mijn gewrichten. De artsen hebben geen diagnose voor wat er in mijn gewrichten speelt en dus is er ook geen behandeling.’
Het lichaam spreekt
Als coach onderbreek ik Ria’s verhaal en vraag haar even adem te halen. En te kijken of ze kan waarnemen hoe het op dit moment is in haar lichaam.
‘Eigenlijk maakt het niet uit hoeveel successen ik in mijn werk behaal,’ zegt ze na een tijdje. ‘En hoe goed anderen mij in mijn werk vinden. Zelf blijf ik het gevoel hebben dat ik niks voorstel.’ Ze zucht. ‘En ik overschreeuw mijzelf voortdurend, nu ook, om dat gevoel maar niet te hoeven voelen. Als ik dat gevoel er laat zijn dan krijg ik geen lucht en voelt het benauwd. Zoals nu. En daar word ik heel verdrietig van… merk ik nu.’
Familiegeschiedenis
Wanneer we verder praten vertelt Ria dat deze opdrachtgever niet de eerste persoon is in haar leven, die de reactie van verstijven bij haar oproept. Ze herinnert zich dat ze als kind haar moeder ook als onvoorspelbaar heeft ervaren. Regelmatig voelde dit onveilig, alsof de grond onder haar voeten verdween.
Ze vertelt hoe ze zich niet gezien heeft gevoeld, door haar beide ouders, en altijd het idee heeft gehad dat ze eigenlijk een jongen had moeten zijn voor haar moeder. Van daaruit kijken we naar haar ouders en hun eigen gezin van herkomst, om zo een eerste beeld te hebben van het familiesysteem waar Ria uitkomt.
Verlangen: zo binnen, zo buiten
Terug in het hier-en-nu vraag ik Ria naar haar verlangen voor deze sessie: ‘Wat hoop je dat er anders is in jou wanneer je hier straks weer naar buiten loopt?’ Ze ademt diep in en zegt: ‘Ik ben er zo klaar mee, ik wil dit niet meer. Ik wil mezelf zo graag accepteren en naar buiten toe zijn, zoals ik me van binnen ook voel. Dat het klopt met wie ik ben en dat ik weet wie ik ben.’
Opnieuw zie en hoor ik hoe ze, net als toen ze eerder contact maakte met de benauwdheid en het verdriet, dieper gaat ademen. En hoe haar stemgeluid daarmee zachter en minder schel klinkt.
‘Ik ben er zo klaar mee, ik wil dit niet meer. Ik wil mezelf zo graag accepteren en naar buiten toe zijn, zoals ik me van binnen ook voel. Dat het klopt met wie ik ben en dat ik weet wie ik ben’
Systemisch Lichaamswerk
In onze volgende coachsessie is het tijd om dieper te onderzoeken wat haar lichaam Ria verder vertelt over haar verlangen. Hoe relateren de klachten die ze in het hier-en-nu ervaart met dit verlangen – en wat ligt daar mogelijk nog onder verborgen? We onderzoeken dit met behulp van een opstelling via het lichaam, waarbij we de signalen van het lichaam volgen. Deze signalen zijn als richtingaanwijzers. Richtingaanwijzers naar de dieper verborgen gevoelens en verhalen, die resoneren met Ria’s verlangen en fysieke klachten van dit moment.
Trauma’s in ons lichaam
Wanneer we starten met de opstelling voelt de linkerkant van Ria’s lichaam gespannen. Haar adem gaat direct weer omhoog en komt niet verder dan haar middenrif, waar het een drukkend en misselijk gevoel geeft. We onderzoeken deze gevoelens in eerste instantie door erbij te blijven in het hier-en-nu, om ze daarna te volgen het familiesysteem in.
Zo zien we hoe weggestopte trauma’s opgeslagen worden in het celgeheugen van ons lichaam en van generatie op generatie worden doorgegeven. Tot het moment dat iemand dit doorbreekt door ze werkelijk te zien en te voelen.
Klemgezet in de vrouwenlijn
Bij Ria zien we zien hoe het benauwde, drukkende gevoel resoneert met een herhalend beeld in de vrouwenlijn, waarbij de dochters geen ruimte hebben. Ze staan stuk voor stuk met hun rug tegen de muur, klemgezet door hun eigen moeders.
Het lichaam voelt strak gespannen. Er is veel spanning in de buik, maar niet veel gevoel. We volgen deze sensaties tot aan het eerste punt in de vrouwenlijn waar deze dynamiek verandert. Dat gebeurt bij Ria’s overgrootmoeder, wanneer een kind door sterfte of anders, nooit zijn plek heeft gehad, zijn eigen plek vindt. Wanneer we deze jongen en het niet gevoelde verdriet van zijn moeder (de overgrootmoeder van Ria) erbij vragen en dat helemaal verwelkomen, ontstaat er ruimte voor de dochters die na hem kwamen.
Ruimte voor de eigen levensstroom
Op dat moment in de opstelling voelt Ria hoe het ruimer en rustiger wordt in haar lichaam. De stijfheid verdwijnt en het voelt meer ontspannen. Wanneer we de opstelling beëindigen en nog even stilstaan bij hoe het nu in haar voelt vertelt ze me: ‘Ik voel me rustig en ik kan dieper ademen. Het voelt wat raar, want het is net of ik meer ruimte inneem in mijn lijf. Ik sta ook ineens anders op mijn voeten.’ Waarna ze vervolgt: ‘En wat wel heel bijzonder is: dat mijn gewrichten minder stijf voelen. Als ik mijn handen beweeg nu, dan gaat dat veel makkelijker dan toen ik hier kwam – en zonder pijn.’
De sessie werkt door.
Doorleefde gevoelens hervinden hun plek in het systeem
Wat het oude verhaal of trauma precies is geweest, hoeven we meestal niet helemaal te ontrafelen. Wat ik waarneem is dit: wanneer de niet doorleefde gevoelens van onszelf en onze (voor)ouders er echt mogen zijn, hervinden ze als vanzelf hun eigen plek in het systeem. Daardoor ontstaat er meer ruimte in het lichaam voor de eigen levensstroom.
En de beweging die aan het einde van de opstelling voelbaar is in het lichaam beweegt vaak verder als we de opstelling stoppen. Zo ook bij Ria. Wanneer we elkaar een tijdje later zien voor een vervolgsessie, vertelt ze me dat de stijfheid en de pijn in haar gewrichten aanzienlijk is verminderd na die eerste sessie. En dat ze voelt dat ze meer ruimte in kan nemen, zonder zichzelf te overschreeuwen.
Coaching voor Professionals
In de leergang Coaching voor Professionals leg je het fundament voor werken met lichaamsbewustzijn en lichaamswijsheid.
In deze opleiding tot gecertificeerd coach leer je coachen vanuit drie pijlers: onbewuste invloeden en blokkades, benutten van het lichaamsbewustzijn en de invloed van systemen en context.
